آینده همینجاست. دستگاه‌های رباتیک و ماشین‌ها نقش مهمی در دگرگونی دنیای افراد پاراپلژی و افراد ناتوان حرکتی ایفا کرده‌اند. اسکلت‌های بیرونی پایین‌تنه به بیماران دچار آسیب نخاعی و فلج پایین‌تنه کمک می‌کند حتی پس از سال‌ها آسیب‌دیدگی، دوباره روی پاهای خود بایستند. در این مقاله به این پرسش پاسخ می‌دهیم که آیا اسکلت‌های بیرونی پزشکی و توانبخشی پایین‌تنه ارزش سرمایه‌گذاری دارند؟ برای پاسخ به این پرسش، ابتدا مزایا و معایب اسکلت بیرونی را برمی‌شماریم. در پایان، تاثیر اسکلت بیرونی بر زندگی افراد فلج پایین‌تنه را از زبان یک پاراپلژی می‌شنویم. با مجله‌ی فناوری‌های توان‌افزا و پوشیدنی همراه باشید.

اسکلت‌ بیرونی پایین‌تنه چگونه کار می‌کند؟

اسکلت بیرونی به معنای اسکلتی است که در بیرون بدن کاربر قرار می‌گیرد و بدن او را پشتیبانی می‌کند. اسکلت بیرونی بر اندام کاربر بسته می‌شود تا به راه رفتن او کمک کند. کاربر از عصای زیربغل برای حفظ تعادل خود استفاده می‌کند. با حرکت کاربر به سمت جلو، اسکلت بیرونی حرکت را بهبود می‌دهد و تعادل را برقرار می‌کند. برخی از اسکلت‌های بیرونی شامل باتری تغذیه نیز هستند. اسکلت بیرونی می‌تواند به انجام حرکت‌هایی شامل نشستن، ایستادن، بالارفتن از پله‌ها و راه رفتن کمک کند.

معایب اسکلت‌های بیرونی برای افراد پاراپلژی

آیا اسکلت بیرونی آن‌طور که به نظر می‌رسد برای افراد پاراپلژی مفید هستند؟ صنعت اسکلت بیرونی هنوز در مرحله‌ی تحقیق و توسعه است. این صنعت باید در مسیر رشد خود عوامل متعددی را در نظر بگیرد. در ادامه تعدادی از این عوامل را معرفی می‌کنیم.

۱) بسیاری از افراد توانایی مالی خرید اسکلت‌های بیرونی را ندارند.

بزرگترین مانع فراهم کردن یک اسکلت بیرونی برای افراد فلج پایین‌تنه و آسیب نخاعی، قیمت آن است. حداقل قیمت یک اسکلت بیرونی ۴۰ هزار دلار اعلام شده است. خرید دستگاهی با چنین قیمتی منطقی به نظر نمی‌رسد.

اگر اسکلت‌های بیرونی در مراکز توانبخشی و بیمارستان‌ها دردسترس باشند، بسیاری از افراد پاراپلژی می‌توانند ایستادن و راه رفتن را تجربه کنند. در این شرایط و با قیمت‌های سرسام‌آور، حضور اسکلت‌های بیرونی در مراکز توانبخشی و بیمارستان‌ها ایده‌ی معقولی به نظر می‌رسد.

۲) هنوز اسکلت بیرونی یک نیاز اساسی برای جامعه‌‌ی معلولان در نظر گرفته نمی‌شود.

آیا شرکت‌های بیمه هزینه‌ی اسکلت‌های بیرونی را پوشش می‌دهند؟ حتی اگر برخی بیمه‌ها هزینه‌ی اسکلت بیرونی را پوشش دهند کافی نیست. سیاست‌گذاران، اسکلت بیرونی را به عنوان یک کالای لوکس می‌شناسند نه یک کالای ضروری. چراکه بسیاری از افراد آسیب نخاعی و پاراپلژی از واکر و ویلچر استفاده می‌کنند.

۳) همه افراد پاراپلژی شرایط جسمی و فیزیکی استفاده از اسکلت بیرونی را ندارند.

عوامل متعددی از جمله قدرت بدنی، قد و وزن در انتخاب یک داوطلب پاراپلژی برای پوشیدن اسکلت بیرونی تاثیرگذار است. برای نمونه، برای پوشیدن اسکلت بیرونی شرکت ReWalk، بیماران آسیب نخاعی باید شرایط زیر را داشته باشند :

الف) توانایی حرکت بالاتنه و استفاده از واکر و عصای زیربغل
ب)تراکم استخوان در محدوده‌ی سالم
پ)دارای سلامت عمومی
ت) محدوده‌ی قد : ۱۶۰-۱۸۸ سانتی‌متر
ث) وزن کمتر از ۱۰۰ کیلوگرم

از یک سو، چنین محدودیت‌هایی شاید باعث انگیزه برای افراد پاراپلژی شود تا به وزن ، سلامتی و تغذیه‌ی خود اهمیت دهند. از سوی دیگر، عاملی مانند قد قابل تغییر نیست.

۴)کاربران اسکلت بیرونی ممکن است به استفاده از آن عادت کنند

پژوهش‌ها نشان می‌دهد هنگامی که روش توانبخشی با اسکلت بیرونی مورد استفاده قرار می‌گیرد تنها در صورتی‌که هیچ کمکی وجود نداشته باشد یا کمکی جزیی باشد، در راه رفتن کاربر بهبود حاصل می‌شود.

این درحالی است که اسکلت‌های بیرونی رباتیک به طور کامل حرکت کاربر را کنترل می‌کنند و عملکرد آن به حرکت کاربر یا بازخورد اندام او وابسته نیست. بنابراین، توانبخشی با اسکلت بیرونی تنها برای گروهی از افراد آسیب نخاعی و پاراپلژی توصیه می‌شود که احتمال بازیابی توانایی راه رفتن در آن‌ها کم باشد. برای گروهی از افراد آسیب نخاعی که ممکن است بتوانند توانایی حرکتی خود را بازیابند، استفاده از اسکلت بیرونی ممکن است مانع بازیابی توانایی حرکت شود چرا که اندام کاربر به اسکلت بیرونی عادت می‌کند.

روش‌های رایج توانبخشی همچون آب‌درمانی و دستگاه تحمل وزن، فشار وارد بر مفاصل را از بین می‌برند و به تعادل کاربر کمک می‌کنند. با این حال چنین روش‌هایی همچنان به کمک کاربر برای راه رفتن نیاز دارد و کاربر به دستگاه عادت نمی‌کند. در مقابل، کاربران اسکلت بیرونی به وجود اسکلت بیرونی وابسته می‌شوند و احساس راحتی بیشتری دارند. بنابراین، به جای تلاش برای حرکت و توانبخشی، به اسکلت بیرونی عادت می‌کنند.

مزایای اسکلت‌های بیرونی برای افراد پاراپلژی

در ادامه مزایای اسکلت بیرونی برای افراد پاراپلژی فهرست می‌شود :

۱) یک روش غیرتهاجمی برای راه رفتن دوباره

یکی از مزایای اسکلت بیرونی، عدم نیاز به عمل جراحی است. تنها کاری که کاربر باید انجام دهد پوشیدن اسکلت بیرونی است. بنابراین خطر کمی دارد.

۲)جلوگیری از زخم بستر

افراد روی ویلچر و ناتوان حرکتی با کمک اسکلت بیرونی می‌توانند روی پای خود بایستند بنابراین از زخم بستر جلوگیری می‌شود. زخم بستر به آسیب بافت بدن در اثر ایجاد فشار درازمدت بر یک یا چند نقطه از بدن، گفته می‌شود. خوابیدن طولانی‌مدت در یک وضعیت ثابت، سائیدگی در صندلی یا بستر، می‌تواند به بخشی از پوست یا بافت بدن آسیب بزند. افرادی که سالم هستند سیگنال‌هایی از بدن دریافت می‌کنند تا پس از مدت زمان طولانی ساکن بودن، حرکت کنند. این سیگنال‌ها توسط افراد آسیب نخاعی دریافت نمی‌شود بنابراین ضرورت حرکت بدن پس از سکون طولانی‌مدت را احساس نمی‌کنند.

۳) از کاهش توده عضله و آتروفی عضلانی جلوگیری می‌کند

بدن ما برای ساکن بودن و تحرک نداشتن ساخته نشده است. هنگامی که از عضلات بدن برای مدت طولانی استفاده نشود، آتروفی عضلانی یا کاهش توده عضله اتفاق می‌افتد. ضرب‌المثل “اگر از چیزی که در اختیار داری استفاده نکنی آن را از دست می دهی (use it or lose it)” برای اندام بدن نیز صادق است. اسکلت بیرونی با روی پا نگه داشتن کاربر و حرکت ماهیچه‌های او از کاهش توده‌ی عضلانی بدن جلوگیری می‌کند. اسکلت بیرونی لزوما ارتباطات ماهیچه‌ای را فعال نمی‌کند بلکه ویژگی تحریک و تحمل وزن راه رفتن با اسکلت بیرونی سبب افزایش تراکم توده عضلانی می‌شود.

۴)گردش خون را بهبود می‌دهد

تحرک بدن ناشی از پوشیدن اسکلت بیرونی به گردش خون و سلامتی قلب کاربر پاراپلژی کمک می‌کند. بسیاری از افراد آسیب نخاعی به علت عدم تحرک، کاهش فشار خون را تجربه می‌کنند. در این حالت خون در اندام بدن جمع می‌شود و گردش خون در کل بدن کاهش می‌یابد. خون برای عملکرد درست اندام بدن ضروری است زیرا اکسیژن و مواد مغذی را به عنوان سوخت سلول‌های بدن حمل می‌کند.

۵)امید و تفکر مثبت را در افراد پاراپلژی تقویت می‌کند

یکی از مهم‌ترین مزایای اسکلت بیرونی، تقویت تفکر مثبت و امید در افراد پاراپلژی است. اسکلت بیرونی به افراد پاراپلژی توانایی راه رفتن می‌دهد. توانایی که به آن‌ها گفته شده بود تا آخر عمر باز نخواهد گشت. اسکلت بیرونی نه تنها به آن‌ها استقلال می‌دهد بلکه اعتماد به نفس آن‌ها افزایش می‌یابد.

به خاطر بسیاری از عوامل سیستم عصبی، نخاع نمی‌تواند به سادگی خود را ترمیم کند. به همین دلیل احتمال بازیابی حرکتی افراد آسیب نخاعی کامل پایین‌تر از افراد آسیب نخاعی ناقص است. اسکلت بیرونی کمک می‌کند احتمال بازیابی توانایی حرکت افراد سیب نخاعی کامل افزایش یابد. اسکلت بیرونی آسیب نخاعی را درمان نمی‌کند بلکه باعث بهبود توانایی حرکت می‌شود.

آیا سرمایه‌گذاری بر اسکلت‌های بیرونی توانبخشی پاراپلژی ارزش دارد؟

شاید ارزش اسکلت بیرونی در زندگی افراد پاراپلژی را بتوان در ویدیوی زیر درک کرد. آماندا بوکستل (Amanda Boxtel) دچار فلج پایین‌تنه است. هنگامی که ۲۴ ساله بود در اثر یه سانحه در اسکی دچار آسیب نخاعی شد. او توانست با کمک اسکلت بیرونی دوباره بر پاهای خود بایستد و راه برود. ویدیوی صحبت‌های انگیزشی او را مشاهده کنید. شاید با توسعه‌ی اسکلت‌های بیرونی، صندلی چرخ دار در آینده به خاطرات بپیوندد.

بیشتر بخوانیم:

داستان راه رفتن افراد آسیب نخاعی با اسکلت بیرونی رباتیک Ekso Bionics

اسکلت بیرونی توانبخشی سکته مغزی ReWalk مجوز ورود به بازار اروپا را دریافت کرد

منبع: flintrehab

«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوری‌های توان‌افزا و پوشیدنی) مجاز است»