در مقاله‌ی پیش رو از مجله‌ی فناوری‌های توان افزا و پوشیدنی به مرور فناوری‌های پزشکی برتر که توسط Medgadget معرفی شده است می‌پردازیم. این فناوری‌ها با در نظر گرفتن نوآوری محصول مورد نظر، جایگاه احتمالی آن در علوم پزشکی و اهمیت کلینیکی فناوری انتخاب شده‌اند. یکی دیگر از معیارهای انتخاب میزان جابه‌جایی مرزهای پزشکی توسط این فناوری ها است. آن‌چه مهم است بهبود خدمات پزشکی به کمک این فناوری‌ها است.

جراحی، ایمپلنت و درمان عروق

ربات جراح Versius

ربات جراح یک شرکت بریتانیایی به نام CMR Surgical از معدود رقیبان ربات جراح داوینچی است. سامانه جراح Versius یک ربات ماژولار است و یکی از محاسن آن قیمت نسبتا پایین دستگاه است. حرکت‌های بازوان این ربات تا حد ممکن از حرکات بازوی انسان الهام گرفته است. دستگاه با کمک دوربین‌های سه بعدی و عینک‌های مکمل دید مناسبی از داخل بدن برای جراح فراهم می‌کند. جراح می‌تواند بسته به شرایط خود و بیمار جراحی را نشسته یا ایستاده انجام دهد. شرایطی که به عقیده‌ی بسیاری برای جراحان میان‌سال و مسن‌تر نیز مفید است.

مته ای برای دسترسی به گوش میانی

یک دریل ظریف برای دسترسی یافتن به گوش میانی توسط دانشگاه Brunel در لندن انگلستان ساخته شده است. این دریل از هوش مصنوعی برای دسترسی به قسمت‌های مورد بهره می‌برد. هوش مصنوعی دستگاه با کنترل فرآیند دریل کردن از آسیب رسانیدن به قسمت‌های دیگر جلوگیری می‌کند. مته‌ی این وسیله بسیار ظریف است. با کمک این مته می‌توان پوست تخم‌مرغ را بدون آسیب رسانیدن به پوسته‌ی زیرین آن سوراخ کرد.

درمان بیماری های عروقی

برای درمان بیرون‌زدگی دیواره‌ی سرخرگ یا آنوریسم از ایمپلنت‌های رگ مصنوعی استفاده می‌شود. پیچیدگی‌های این جراحی گاهی پیش از عمل قابل پیش‌بینی نیست. عوارض و مشکلات جراحی نیز می‌تواند تا مدتی پس از عمل جراحی پنهان باشد. پژوهشگران دانشگاه British Columbia در کانادا توانستند ایمپلنتی طراحی کنند که با رصد جریان عبوری Restenosis پس از جراحی را پیش‌بینی می‌کند. Restenosis شرایطی است که با نازک شدن مسیر عبوری خون، عبور جریان خون محدود می‌گردد. این شرایط پاسخ ایمنی بدن پس از آسیب به بافت است و می‌تواند پس از آنژیوپلاستی یا استفاده از رگ مصنوعی ایجاد شود.

ایمپلنتی برای القای حس سیری

دانشمندان Wisconsin-Madiso ایمپلنتی ساخته‌اند که در داخل شکم قرار می‌گیرد و با تحریک عصب واگ حس سیری را به فرد القا می‌کند. این عصب طولانی‌ترین عصب مغزی است که در بلعیدن غذا، صحبت کردن، فعالیت‌های پاراسمپاتیک و هاضمه نقش دارد. این ایمپلنت تحریک عصب را تاجایی ادامه می‌دهد که ورود غذا به معده متوقف شود. در واقع این حس به مغز القا می‌شود که مقدار بیشتری غذا،‌ نسبت به میزان حقیقی آن، وارد معده شده است.

راه رفتن و آسیب نخاعی

در سال‌های اخیر شاهد حرکت پای افرادی با آسیب نخاعی بوده‌ایم. اما در سال گذشته مواردی از راه رفتن بیماران آسیب نخاعی گزارش شد. تحریک به شدت متمرکز نخاع کلید این پیشرفت است. مشخص شده است که اثرات این تحریک تا مدت زیادی پس از قطع تحریک نیز باقی می‌ماند.

پژوهشگران Louisville با تحریک الکتریکی ناحیه‌ی پایین نخاع و توانبخشی با تردمیل امکان راه رفتن ۴ بیمار را فراهم کردند. دو نفر این بیماران اینک به کمک واکرهای معمولی راه می‌روند. پژوهشگران Mayo Clinic و UCLA نیز نتایجی مشابه را گزارش نموده‌اند.

در دانشگاه EPFL سه نفر بدون درمان با تحریک الکتریکی قادر به حرکت دادن پای خود هستند. این افراد از عصای زیر بغل و واکر استفاده می‌کنند. یکی از آنان توانسته است بدون تکیه بر وسیله‌ای دیگر چند قدم راه برود. سازوکار این درمان کاملا مشخص نیست.

پروتز، پوست الکتریکی، و الکترودهای انعطاف پذیر

افرادی که عضوی از بدن خود را از دست داده‌اند به زودی می‌توانند از پروتزهای بهتری استفاده نمایند. حتی امکان ساخت دست‌های مصنوعی با حس لامسه نیز فراهم خواهد شد. نتایج جالب پژوهش‌ها هر روزه به گوش می‌رسد.

آلزایمر و بیماری‌های مغزی  به شدت حافظه را تحت تاثیر قرار می‌دهد. پژوهشگران مرکز Wake Forest Baptist و دانشگاه Southern Californi پروتزی ساختند که می‌تواند اعصاب هیپوکمپوس مغز را تحریک کند. این پروتز روی بیماران مبتلا به صرع،‌ دسته‌ای از بیماران که برای عمل بیماری صرع عمل بازکردن جمجمه را نیز تجربه می‌کردند، عملکرد حافظه در این بیماران تا ۳۵ درصد بهبود داشته است.

پوست مصنوعی پژوهشگران استنفرد در واقع یک مدار انعطاف‌پذیر است که اعضای مصنوعی حس لامسه را القا می‌کند. این پوست مصنوعی روی دست چسبانیده می‌شود. حساسیت این وسیله برای آشکار سازی حرکات یک کفشدوزک روی دست کافی است.

با مرور فناوری‌ها پزشکی سال گذشته باید گفت که شاخه‌ی پزشکی پیشرفت‌های چشمگیری را تجربه می‌کند. ما را از اخبار و فناوری‌های مهم این حوزه آگاه سازید.

در زمینه‌ی پزشکی بیشتر بخوانیم:

برترین فناوری های پزشکی سال ۲۰۱۸ (بخش نخست)

برترین فناوری های پزشکی سال ۲۰۱۸ (بخش دوم)

مروری بر اخبار پزشکی پاییز ۱۳۹۷

منبع : medgadget

«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوری‌های توان‌افزا و پوشیدنی) مجاز است»