نوشتۀ Zoltan Istvan
فناوریهای نوظهور جهان به زودی وضعیت زندگی نزدیک به یک میلیارد نفر از انسان‌ها را که به نوعی دچار معلولیت هستند دگرگون خواهد کرد. Hugh Herr مهندس زیست سازه (bionics) دانشگاه MIT که خود در یک حادثه هر دو پای خود را از دست داده است، در یکی از سخنرانیهای TED دربارۀ معلولیت گفته است:
«یک انسان را هرگز نمی‌توان شکست داد بلکه محیطی که ما پیرامون خود ساخته‌ایم و فناوریهای ما ناکارامد و شکست خورده‌اند. ما مردم باید به خود بقبولانیم که محدودیتهای خود را نپذیریم و به جای آن به کمک ابداعات فناورانه، معلولیتها را به کناری بنهیم.»
>> دربارۀ Hugh Herr بنگرید به: دو دستاورد مهم در حوزه اندامهای مصنوعی
دیدگاههای وی در حال به حقیقت پیوستن است. در جایجای جهان یک ناشنوا می‌تواند با سمعک کاشتنی بشنود، معلولان فلج پایین تنه می‌توانند با اسکلتهای بیرونی راه بروند و کسانی که اندامهای خود را از دست داده‌اند می‌توانند اندامهای تازه‌ای دریافت کنند. مثلاً برخی از کسانی که دچار قطع عضو شده‌اند می‌توانند با بازوهای رباتیک و به کمک کنترل ذهنی با دقت شگفت آوری یک لیوان آب را بردارند. در ۱۵ تا ۲۰ سال آینده بازوهای مصنوعی زیست سازه می‌توانند عمل‌کردی حتی بهتر از یک بازوی طبیعی پیدا کنند و شاید حتی در آینده شاهد تعویض داوطلبانۀ اندامهای انسان‌ها باشیم!
در کنار این پیشرفتها شاهد پیشرفتهای شگرفی در حوزۀ بینایی نیز خواهیم بود. همین حالا نابینایان به کمک فناوری رباتیک ساختۀ Argus II می‌توانند برخی چیزها را حتی بهتر از چشم طبیعی ببینند. حال تصور کنید در پانزده سال آینده چشمهای زیست سازه در کاسۀ چشم ما جای بگیرند و بسیار بهتر از چشمهای طبیعی ما عمل کنند. ویلچرها نیز به زودی به تاریخ خواهند پیوست. شرکتهای ساخت ویلچر اگر به محصولات خود تنوع ندهند و از فناوریهای اسکلتهای بیرونی که روز به روز در حال فراگیر شدن است دور بمانند قطعاً به زودی ورشکست خواهند شد.
من فکر می‌کنم به زودی بیشتر مردم – چه معلول و چه سالم – روی به اسکلتهای بیرونی پوشیدنی خواهند آورد. برخی برای ورزش، برخی برای جنگیدن (مانند لباس مرد آهنی) و برخی تنها برای تفریح و یا شاید برای کاربردهایی که هنوز به فکر ما نرسیده است.
همۀ این پیشرفتها نوید بخش رسیدن روزهای خوب برای میلیونها معلول در جهان است که به خاطر نقص خود چه بسا دچار مشکلات روحی نیز شده‌اند. فناوری فرا انسان گرایی (Transhumanist technology) در حال دگرگون کردن برخورد ما با پدیدۀ معلولیت است و این جای خوشحالی دارد. من امیدوارم به زودی هر معلولی که بر روی ویلچر است بتواند اسکلت بیرونی بپوشد و راه برود. و امید دارم که تا دو دهۀ آینده فناوری سلولهای بنیادی به جایی برسد که بتواند بخشهای معیوب بدن را به حالت طبیعی و سالم خود بازگرداند.
چند وقت پیش B. J. Murphy متفکر آینده‌نگر و نویسنده در ایمیلی برای من نوشت:
«در آینده‌ای که در آن تقریباً همه از نظر بدنی توانمند هستند ما واژۀ (معلولیت) را چگونه تعریف خواهیم کرد؟ آیا در آن زمان کسانی را که از فناوریهای جدید استفاده نمی‌کنند معلول خواهیم نامید؟»
این نوع پرسشها بسیار جذاب و مهم هستند. آیا روزی خواهد رسید که ما خود را نسلی بدانیم که با «بدنی ناقص» به دنیا آمده است؟ اسکلتهای بیرونی و کفشهای زیست سازه (bionic boots) در آینده ما را قادر خواهند ساخت تا بتوانیم به سرعت یک یوزپلنگ بدویم و چشمهای زیست سازه گسترۀ بیشتری از طیفهای رنگی را که چشم طبیعی انسان می‌بیند در اختیار ما قرار خواهد داد. پس این چنین خیال پردازیهایی چندان هم دور از دسترس نخواهند بود.
اگر این‌گونه بیاندیشیم شاید بتوان کسانی را که امروزه از گوشیهای هوشمند، خودروها و شبکه‌های اجتماعی استفاده نمی‌کنند نوعی معلول اجتماعی نامید و برخی از کارفرمایان آنها را غیرقابل استخدام بدانند.
از سوی دیگر شاید برخی از مردم از اینهمه هجوم فناوری بیزار شوند و با وجود معلولیت و دانستن آنکه فناوری می‌تواند وضعیت جسمی آنها را بهتر کند از هر گونه فناوری رویگردان شوند. البته این حق آنهاست که هر گونه بخواهند واکنش نشان دهند. اما بسیاری از معلولان با روی باز از این فناوریها استقبال خواهند کرد.
Hugh Herr در سخنرانی خود در بنیاد TED بیان داشت:
«بیش از نیمی از جمعیت جهان از نوعی وضعیت شناختی، احساسی، ادراکی یا حرکتی رنج می‌برند و به خاطر ضعف فناوری این نارسایی‌ها منجر به معلولیت و کاهش کیفیت زندگی آنها می‌شود. داشتن حق زندگی بدون معلولیت باید به عنوان بخشی از حقوق بشر در آید.»
من مطمئنم که فارغ از اینکه مردم چقدر این فناوریها را بپذیرند، تعریف معلولیت در آینده به شدت تغییر خواهد کرد. این بستگی به آن خواند داشت که مردم کدام فناوریها را بپذیرند و کدام را رد کنند. معنای «معلولیت» به همان اندازه که معنای مرگ در دهۀ گذشته تغییر کرده، تغییر خواهد کرد. در بیمارستان آمریکایی Pittsburgh پزشکان توانسته‌اند با روشی به نام Suspended animation انسان‌ها را برای چند ساعت در حالت مردن قرار دهند و سپس آنها را به زندگی بازگردانند. در طول پنج سال این «چند ساعت» می‌تواند به ۲۴ ساعت افزایش یابد و در طول ۱۰ سال این وضعیت می‌تواند به هفته‌ها یا حتی ماهها برسد (نظریه پردازان آینده این میزان را برای مسافرتهای فضایی مناسب می‌دانند). همان‌گونه که معنای مرگ در حال تغییر است، معنای معلولیت جسمی نیز در میان انسان‌ها تغییر خواهد کرد و چه بسا بتوان در آینده بر معلولیت جسمی به طور کامل غلبه کرد.
دانش پزشکی آینده باید واژه‌ها و تعاریف تازه‌ای برای عصر پسا معلولیت که نظریه پردازان فرا انسان گرایی به دنبال آنند تدوین کند. این تعاریف مورد استقبال بسیاری از صدها میلیون معلولی واقع خواهد شد که مشتاقانه منتظر یافتن راهی برای بازیابی تواناییهای فیزیکی از دست رفتۀ خود هستند.
منبع: tech crunch
