چرا متخصصان از ارتزها در برنامه‌ی درمانی بیماران فلج مغزی (Cerebral Palsy) استفاده می‌کنند؟ در این مقاله به معرفی ارتزهای مناسب بیماران CP می‌پردازیم. تمرکز بر محدودیت‌های عملکردی بیماران فلج مغزی سبب بهبود کیفیت طراحی ارتزها و در نتیجه تاثیر مثبت بر زندگی آن‌ها خواهد شد. با مجله‌ی فناوری‌های توان‌افزا و پوشیدنی همراه باشید.
انجمن غیردولتی ISPO در زمینه‌ی فناوری‌های کمکی و پروتزها و ارتزها و توانبخشی فعالیت دارد. ایران نیز یکی از ۱۰۱ کشورعضو این انجمن به شمار می‌آید. در سال ۱۹۹۴ میلادی، کنفرانسی توسط انجمن بین‌المللی پروتزها و ارتزها (ISPO) در دانشگاه دوک برگزار شد. در این کنفرانس، اهداف به کارگیری ارتزهای پایین‌تنه مناسب بیماران فلج مغزی ارائه شد. این اهداف برای اختلالات اندام بالاتنه نیز کاربرد دارد. اهداف به کارگیری ارتز در ادامه فهرست شده است:
جلوگیری و یا اصلاح تغییر شکل اندام‌ها
فراهم کردن پشتیبان
آسان کردن آموزش مهارت‌ها
بهبود عملکرد حرکتی بدن
متخصصان با توجه به محدودیت عملکردی هر بیمار، برنامه‌ی درمانی با ارتز را مشخص می‌کنند. نوع و طراحی ارتز در طول زمان با بهبود عملکرد بیمار می‌تواند تغییر کند. گفتنی است فلج مغزی به دسته ای از بیماری ها گفته می‌شود که به علت آسیب بافت مغزی در زمان جنینی یا کودکی ایجاد می‌شود و علامت مشخصه آن، فلجی بدن با یا بدون عقب ماندگی ذهنی است.
انواع ارتزها
بر اساس استانداردهای بین‌المللی، ارتزها بر اساس مفاصلی که درگیر می‌کنند نام‌گذاری می‌شوند. برای نمونه، ارتزی که بر پا و مچ پا اعمال می‌شود، ارتز پا-مچ پا (Ankle Foot Orthosis) نام دارد که به اختصار AFO گفته می‌شود. ارتزی که بر ستون فقرات قفسه سینه‌ای و کمری موثر است، TLSO نام دارد.
۱) ارتز اندام پایین‌تنه
ارتز پا (Foot)
ارتز مچ پا (Supramalleolar)
ارتز پا-مچ پا (AFO)
ارتز زانو
ارتز مفصل ران (Hip abduction)
۲) ارتز ستون فقرات (Thoraco-Lumbar-Pelvic Brace)
۳) ارتز بالا تنه (مچ دست و استراحت دست (Resting Hand and Wrist Splint))
طراحی ارتزهای پایین‌تنه
ارتز پا (Foot Orthoses) : ارتز FO از تغییر شکل اندام‌ها جلوگیری نمی‌کند، بلکه ارتباط بهتری میان کف پا و سطح زمین فراهم می‌کند.
ارتز مچ پا (Supramalleoler Orthosis) : ارتز SMO بر قوزک پا و بالای انگشتان پا قرار می‌گیرد. برای مشکل تغییر جزیی شکل مچ و کف پا را در اصطلاح اکواینوس (Equinus) کاربرد دارد. همچنین برای شرایطی که بخش خارجی یا بخش داخلی پا در تماس با زمین قرار می گیرد (varus & valgus) نیز در نظر گرفته می‌شود.
ارتز پا-مچ پا (AFO) : این ارتز، یک ارتز پایه برای بیماران فلج مغزی به شمار می‌آید. به ویژه برای کودکان دی پلژی اسپاستیک (Spastic diplegia) ضروری است. در این حالت، هر دو اندام پایین‌تنه گرفتار شده‌اند و هر دو پا به سمت داخل می‌چرخند و کودک در موقع راه رفتن پاها را بصورت ضربدری نگه می‌دارد. AFO به عنوان پشتیبان موقعیت پا در حالت ایستاده را حفظ و از افتادن جلوگیری می‌کند و استقلال بیشتری برای کاربر فراهم می‌کند. این نوع بریس باید سبک و ساده اما قوی باشد.
انواع AFO :
ارتز دینامیک (Dynamic)
ارتز سخت (Solid)
ارتز (Posterior Leaf Spring AFO)
ارتز (Ground Reaction AFO)
ارتز (Hinged AFO)
در بخش بعدی ارتزهای AFO با جزییات بیشتر بررسی می‌شود.
بیشتر بخوانیم:
>>راهی برای ارتقای عملکرد و استقلال افراد مبتلا به فلج مغزی
>>با برگزیدگان چالش نوآوری WearRAcon 20 آشنا شوید
>>پیشرفته ترین فناوری ها در خدمت توانیابان
منبع:physio-pedia
«استفاده و بازنشر مطالب تنها با ذکر لینک منبع و نام (مجله فناوری‌های توان‌افزا و پوشیدنی) مجاز است»
